MVA Loksabha Elections 2024 Seat Sharing : महाविकास आघाडीचे विदर्भातील जागा वाटपाचे फॉर्मुले फिक्स!

MVA Loksabha Elections 2024 Seat Sharing : लोकसभा निवडणुकीचा बिगुल वाजलेला आहे. लोकसभेच्या निवडणुकीमध्ये जागा वाटपाचा तिढा देखील सुटलेला आहे. कुठल्या पक्षाला किती जागा मिळणार यावर आता शिकामोर्तब झालेला आहे. जागावाटपावरून ओढाताण आणि दबाव असताना सत्ताधारी भाजपने विदर्भातील लोकसभेच्या सर्व 10 जागा लढविण्यास उत्सुकता दर्शवली आहे. विदर्भाचा गड शाबूत ठेवण्यासाठी काँग्रेसने महाविकास आघाडी मध्ये सर्वाधिक – 6, ठाकरे गट – 2, पवार गट – 1 आणि वंचित आघाडी – 1 अश्याप्रकारे जगावटाप झालेली आहे.

राज्यात लोकसभा निवडणुकांचे वारे वाहायला लागले आहे. जवळजवळ सर्वच पक्षांनी त्यासाठी कंबर कसली असून जोरदार तयारी सुरू केली आहे. विदर्भ हा राज्यासह देशाच्या राजकारणाला एक वेगळी दिशा देणार ठरला आहे. राज्याची उपराजधानी असलेल्या नागपुरात राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचे मुख्यालय आणि दीक्षाभूमी असे दोन प्रमुख वैचारिक केंद्र असलेला हा मतदारसंघ परंपरागतरित्या काँग्रेसचा बालेकिल्ला म्हणून ओळखला जात असे.

मात्र 2014 नंतर देशात झालेले राजकीय परिवर्तन आणि नागपूरला नितीन गडकारींसारखा दिग्गज नेता मिळाल्यानंतर नागपूरकर मतदारांनी भाजपला भक्कम साथ दिली आहे. लोकसभेच्या निवडणुका एप्रिल-मे 2024 मध्ये होणार आहेत. लोकसभेच्या एकूण 48 जागांपैकी 10 – नागपूर, भंडारा-गोंदिया, चंद्रपूर, वर्धा, रामटेक, गडचिरोली, अमरावती, अकोला, बुलढाणा, यवतमाळ-वाशीम – विदर्भात आहेत. राज्याचा कापूस पट्टा असलेला विदर्भ प्रदेश पूर्व आणि पश्चिम अशा दोन भागात विभागलेला आहे.

2019 विदर्भ लोकसभा मते

2019 च्या लोकसभा निवडणुकीत भाजप आणि अविभाजित सेना यांनी महाराष्ट्रभर एकत्र निवडणुका लढल्या. भाजपने 23, सेनेला 18, काँग्रेसला 1 आणि राष्ट्रवादीने 4 अश्या जागा जिंकल्या होत्या. 2 जागा अपक्षांना गेल्या होत्या. विदर्भात नागपूर, अकोला, वर्धा, भंडारा-गोंदिया, गडचिरोली या लोकसभेच्या एकूण 10 जागांपैकी 5 जागा जिंकण्यासाठी भाजपने 57,65,690 मते मिळवली. अविभाजित सेनेचा तत्कालीन मित्रपक्ष असलेल्या रामटेक, बुलढाणा आणि यवतमाळ-वाशीम या तीन जागा 34,91,323 मतांनी जिंकल्या.

काँग्रेसला 12,38,474 मतांसह चंद्रपूरची एक जागा मिळाली आणि राष्ट्रवादी काँग्रेस रिकाम्या हाताने गेली. अमरावती लोकसभेची जागा अपक्षांनी जिंकली होती. 2021 ते 2023 या कालावधीत सेना आणि राष्ट्रवादी काँग्रेसमध्ये झालेल्या फुटीमुळे राज्याची राजकीय गती बदलली आहे. यापूर्वी सेनेच्या ताब्यात असलेल्या मतदारसंघात प्रवेश करून भाजप विदर्भात खोलवर प्रवेश करण्याचा प्रयत्न करत आहे. काँग्रेसने विदर्भाला आपले नुकसान परत मिळवून देण्याकडे लक्ष दिल्याने भाजप काँग्रेसला कडवी झुंज देईल आणि विजय मिळवेल याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.

भाजपचे विदर्भातील कणखर नेतृत्व आणि त्यांच्या प्रतिक्रिया

भाजपकडे विदर्भातही भक्कम नेतृत्व आहे. केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी, उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस आणि भाजपचे प्रदेशाध्यक्ष चंद्रशेखर बावनकुळे हे सर्व विदर्भातील नागपूरचे आहेत. बावनकुळे म्हणाले, “2024 च्या लोकसभा निवडणुकीत पंतप्रधान नरेंद्र मोदी हे भाजपचा चेहरा असतील. महायुती – भाजप, सेना (शिंदे गट) आणि राष्ट्रवादी (अजित पवार गट) यांची युती भागीदार म्हणून एकत्र लढणार आहे. मतदारसंघ, प्रदेशनिहाय, संघटनात्मक ताकद आणि उमेदवाराची विजयी क्षमता यावर निर्णय घेतला जाईल.

ग्राउंड रिॲलिटीच्या आधारे राज्यातील नेत्यांशी पुरेसा सल्लामसलत केल्यानंतर केंद्रीय नेतृत्व सर्व निर्णय घेतील.” दरम्यान, प्रदेश काँग्रेसचे अध्यक्ष नाना पटोले म्हणाले, “2019 मध्ये चंद्रपूर मतदारसंघात काँग्रेसने एकमेव लोकसभेची जागा जिंकली. आता आमचे लक्ष संपूर्ण विदर्भावर आहे जेणेकरून आमची निवडणूक बळकट होईल.” भाजपच्या वरिष्ठ पदाधिकाऱ्याने सांगितले की, “2014 आणि 2019 मध्ये सेना आणि भाजपने ‘मोदित्व’वर निवडणूक लढवली होती.

विदर्भात सेनेच्या तीनही जागा भाजपच्या तळागाळातील कार्यकर्त्यांचे नेटवर्किंग आणि मोदींच्या नेतृत्वामुळे मिळाल्या. निवडणुकीच्या वेळी सेनेच्या उमेदवारांनीही मते मिळवण्यासाठी उद्धव ठाकरे यांचे नव्हे तर मोदींचे फोटो वापरले. भाजप, सेना (शिंदे गट) आणि राष्ट्रवादी काँग्रेस या तीन भागीदारांमधील जागावाटप ही परस्पर लढत द्या आणि घ्या, असे संकेत दिले आहेत.

भाजपचा पारंपरिक बालेकिल्ला असलेल्या विदर्भात भाजपचा वरचष्मा असावा, असा समज आहे. शिंदे यांच्या नेतृत्वाखालील सेनेला कोकणात मोठे यश मिळेल, तर अजित पवार यांच्या नेतृत्वाखालील राष्ट्रवादी काँग्रेस पश्चिम महाराष्ट्रात चांगली कामगिरी करेल की नाही असा प्रश्न पडलेला आहे.