स्मार्टफोन आणि इंटरनेटचा त्रास संपवा! आता फक्त आधार आणि तुमच्या अंगठ्याच्या ठशाचा वापर करून काही मिनिटांत डिजिटल पेमेंट करता येणार आहे (ThumbPay).गेल्या काही वर्षांत भारतात डिजिटल पेमेंटला प्रचंड गती मिळाली आहे. आजकाल बहुतेक लोक QR कोड स्कॅन करून किंवा मोबाइल अॅप्स वापरून UPI पेमेंट करतात. तथापि, देशातील मोठ्या लोकसंख्येला स्मार्टफोन किंवा इंटरनेटची सुविधा नाही. या व्यक्तींना अनेकदा डिजिटल पेमेंटपासून वंचित ठेवले जाते.
ही तफावत भरून काढण्यासाठी, एका भारतीय स्टार्टअपने एक अनोखा उपाय विकसित केला आहे – ThumbPay.
ThumbPay म्हणजे काय?
स्टार्टअप कंपनी Proxy ने हे उपकरण विकसित केले आहे. त्याचे वैशिष्ट्य म्हणजे ग्राहक मोबाईल फोन, QR कोड किंवा वॉलेटशिवाय फक्त त्यांच्या अंगठ्याच्या ठशाने पेमेंट करू शकतात.
हे तंत्रज्ञान Aadhaar-enabled Payment System (AEPS) आणि UPI Network यावर आधारित आहे.
👉 AEPS बद्दल अधिक जाणून घ्या: Aadhaar Enabled Payment System (AEPS) – NPCI
ThumbPay कसे कार्य करते?
पेमेंट प्रक्रिया खूप सोपी आहे:
-
ग्राहक अंगठा डिव्हाइसवर ठेवतो.
-
डिव्हाइस अंगठ्याचा ठसा स्कॅन करून AEPS द्वारे ओळख पडताळते.
-
प्रमाणीकरण यशस्वी झाल्यावर, UPI नेटवर्क बँक-टू-बँक पेमेंट पूर्ण करते.
👉 UPI बद्दल अधिक जाणून घ्या: Unified Payments Interface (UPI) – NPCI
AEPS, UPI Integration आणि Rural Digital Payments
🔹 AEPS म्हणजे काय?
AEPS (Aadhaar Enabled Payment System) हे NPCI ने विकसित केलेले पेमेंट नेटवर्क आहे. याच्या मदतीने एखादा ग्राहक फक्त आधार नंबर आणि फिंगरप्रिंट वापरून बँक खात्यातील पैसे काढू किंवा जमा करू शकतो. ग्रामीण भागात जिथे बँका किंवा एटीएम सहज उपलब्ध नाहीत, तिथे AEPS खूप उपयोगी पडते.
🔹 UPI Integration
UPI (Unified Payments Interface) हे भारतातील सर्वात जलद वाढणारे डिजिटल पेमेंट नेटवर्क आहे. ThumbPay थेट UPI नेटवर्कशी जोडलेले असल्यामुळे ग्राहक फक्त अंगठ्याच्या ठशावरून बँक-टू-बँक पेमेंट करू शकतात. यामुळे AEPS ची ओळख + UPI ची गती एकत्र मिळते.
🔹 Rural India Digital Payments
भारताच्या ग्रामीण भागात अजूनही लाखो लोकांकडे स्मार्टफोन किंवा इंटरनेट नाही. त्यामुळे ते डिजिटल पेमेंटच्या सुविधेपासून वंचित राहतात. ThumbPay सारखी साधने ग्रामीण भागासाठी खूप मोठा बदल घडवू शकतात कारण:
-
स्मार्टफोन/इंटरनेटची गरज नाही
-
आधार व बँक खाते असल्यास कोणीही वापरू शकतो
-
दुकानदार, शेतकरी, लहान व्यापारी सर्वांना डिजिटल व्यवहार सोपे होतात
-
कॅशलेस इकॉनॉमीचा प्रसार गावोगाव पोहोचतो
सुरक्षा आणि स्वच्छता
-
ThumbPay डिव्हाइसमध्ये प्रमाणित फिंगरप्रिंट स्कॅनर आहे, जो फसवणूक रोखतो.
-
अतिरिक्त सुरक्षेसाठी लहान कॅमेरा दिला आहे.
-
स्वच्छतेसाठी UV सॅनिटायझेशन टेक्नॉलॉजी आहे, जी प्रत्येक वापरानंतर स्कॅनर निर्जंतुकीकरण करते.
वैशिष्ट्ये आणि कनेक्टिव्हिटी
-
अंगठ्याने पेमेंट + QR कोड + NFC सपोर्ट
-
UPI साउंडबॉक्सशी कनेक्ट होऊ शकते
-
4G आणि WiFi कनेक्टिव्हिटी
-
रिचार्जेबल बॅटरीवर चालते – कुठेही वापरता येते
👉 यामुळे हे मोठ्या शोरूमपासून ग्रामीण दुकानांपर्यंत सर्वांसाठी योग्य ठरते.
ThumbPay किंमत आणि वापर
-
किंमत: सुमारे ₹२,०००
-
वापरण्यासाठी अट: बँक खाते आधार कार्डाशी जोडलेले असणे आवश्यक
-
त्यामुळे ज्यांच्याकडे स्मार्टफोन/इंटरनेट नाही, ते लोकदेखील ThumbPay द्वारे डिजिटल पेमेंट करू शकतात.
ThumbPay कुठे मिळेल? कोण वापरू शकतो?
-
सुरुवातीला ThumbPay डिव्हाइस पायलट प्रोजेक्ट्समध्ये ग्रामीण भागात आणले गेले आहे.
-
लवकरच हे शहरी बाजारात आणि रिटेलर्सकडे उपलब्ध होण्याची शक्यता आहे.
-
हे डिव्हाइस मुख्यतः बँका, पेमेंट सर्विस प्रोव्हायडर्स किंवा अधिकृत वितरकांकडून ग्राहकांना मिळेल.
कोण वापरू शकतो?
-
शेतकरी – पीक विक्रीसाठी त्वरित पेमेंट घेऊ शकतात
-
लहान दुकानदार आणि व्यापारी – कॅशलेस ट्रान्झॅक्शन सोपे होतात
-
ग्रामीण भागातील ग्राहक – इंटरनेट नसतानाही डिजिटल पेमेंटचा लाभ मिळतो
निष्कर्ष
ThumbPay ने सिद्ध केले आहे की डिजिटल पेमेंटचे भविष्य आणखी सोपे होणार आहे.
फोन नाही, QR कोड नाही, इंटरनेट नाही – फक्त अंगठा पुरेसा आहे.
हे तंत्रज्ञान पुढील काही वर्षांत ग्रामीण भारताला कॅशलेस इकॉनॉमीशी अधिक वेगाने जोडेल आणि शहरांमध्येही कॅशलेस ट्रान्झॅक्शनला नवीन दिशा देईल.